Vathek

Korku edebiyatının en başarılı ilk örneklerinden birine hayat veren William Beckford, Vathek’le aynı zamanda roman sanatının da en hakiki Cehennem’ini yaratmıştır.

Abbasi soyunun dokuzuncu halifesi Vathek, yıldızların sırrını çözmek için Babil kulesinin bir benzerini inşa ettirir. Bu kulede Vathek, bilinmeyen bir ülkeden gelecek bir adam aracılığıyla bir dizi mucizenin gerçekleşeceğini öğrenir. Bu arada gizemli kılıçlarla hükümdarlığın başkentine gelen bir yabancı da, şehre merak salar. Kılıçların üzerindeki harflerin esrarını çözmek isteyen Vathek, bu yabancının istek ve emirlerinin esiri olur. Yabancı Vathek’e, inancını değiştirmesi karşılığında Yeraltı Ateşi Sarayı’nın hazinelerini vaat eder.

Bu vaat karşısında her türlü emre uymaya hazır olan açgözlü halifenin bilmediği bir şey vardır: Yeraltı Ateşi Sarayı korkunç bir Cehennem’dir. Beckford’un kendi döneminin hayal gücünü aşan bu önemli eserini Murat Belge’nin önsözü ve Seçil Kıvrak’ın Vathek’in Fransızca ve İngilizce metinlerini karşılaştırarak oluşturduğu özenli çevirisiyle sunuyoruz.

“Saintsbury ile Andrew Lang, “Yeraltı Ateşi’nin Sarayı” buluşunun, Beckford’un en büyük başarısı olduğunu söyler ya da ima ederler. Ben de, bunun edebiyattaki ilk hakiki kötücül Cehennem olduğunu savunuyorum. Şöyle bir paradoksu göze alacağım: En ünlü edebi Cehennem, İlahi Komedya’daki dolente regno, kötücül bir yer değil, kötü şeylerin olduğu bir yerdir. Ayrım açıktır.”

JORGE LUIS BORGES