Edebiyat Eleştirisi - 2. sayfa

Amerikalı şair ve eleştirmen Richard P. Blackmur, Avrupa Romanı Üzerine On Bir Makale’de Avrupa romanının köşetaşlarını oluşturan yapıtlara eleştirel bir derinlik ve dikkatle eğiliyor.

Cinai Meseleler, hem polisiye okurlarının hem de genel olarak kurmacanın oluşumu üzerine kafa yoranların ilgisini cezbedecek, polisiyeye hak ettiği değeri veren temel bir çalışma. Cingöz Recai, Fakabasmaz Zihni, Tilki Leman ve diğerleri…

Don Quijote Dersleri bu klasiği okuyacakların başucunda bulundurmaları gereken bir kılavuz, Nabokov severler için de usta bir eleştirmen ile bir edebiyat devinin destansı bir karşılaşması.

Meltem Gürle doktora tezinden yola çıkarak hazırladığı bu kitapta, Oğuz Atay’ın, başyapıtı Tutunamayanlar’ı yazma serüvenine ışık tutuyor.

Eleştiri ve Hakikat, edebiyat yapıtının metin odaklı okumasını öneren ve eleştirinin de ancak bu perspektiften yaratıcı bir üretkenlik ortaya koyabileceğini öne süren Barthes’ın en önemli eserlerinden birisidir.

Barış Bıçakçı, Behçet Çelik ve Ayhan Geçgin okurlukla yazarlığın bitiştiği yerde kurulmuş bir sohbet halkasını paylaşıyorlar. Dostça, merakla, tutkuyla, peşinden giderek…

Yazara dair anılara ve “karşılaşma anları”na ışık tutan yazıların yanı sıra toplumbilim, felsefe, psikanaliz, dilbilim gibi disiplinlerin ışığında Özlü metinlerini anlamlandırma çabasında olan ürünleri bir araya getiren bir kitap.

Seval Şahin ve İpek Şahbenderoğlu, İsyankâr Neşe adını verdikleri bu kitapla, adeta bir Sevgi Soysal okuma kılavuzu hazırladılar.

Kitapta yer alanların daha sonraki hayatları, eserleri, aldıkları ödüllerle güncellenen Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar edebiyatçılarımıza dair yeni ufuklar açan bir kitap.

Eagleton metnini bir tekerlemeden günümüzün çoksatar eserlerine, Tolstoy’dan Nabokov’a, Hamlet’ten Harry Potter’a geniş bir örnek dökümü yaparak oluşturuyor. İroniyi ihmal etmeyen zengin bir bakışla yazılmış, zevkle okunan bir eleştiri klasiği…

Edebi bir tür olarak fantastik roman Türkçede ne zaman ortaya çıkmıştır? Hayal ve hakikat arasında gezinen, ‘olağanüstü’nün ansızın olağan hayata dahil oluverdiği metinler Türkçede kendisine nasıl bir yer bulmuştur? Pelin Aslan Ayar, Fantastik Roman’da bu soruları ele alıyor.

Taşranın edebiyata (ve düşünceye ve sinemaya) akıttıklarına, edebiyattan taşraya akanlara dair denemeler.

Roman denilen metin türünde burjuva kültürünün izi ve etkisi neleri değiştirmiştir? Daha önce “o” anlamlarıyla okunmamış ya da “o” anlamları baskın olmamış kelimelerin içerikleri nasıl değişmiştir?

Seyhan, modern Türk edebiyatıyla ilgili eleştirel düşüncelerin ulusal ve bölgesel kimliklere; dil, kimlik ve kültürel hafıza arasındaki yakın ilişkilere; yazarların farklı dünya ve değer sistemleriyle karşılaşılırken aracı olarak yüklendikleri sosyal sorumluluklara odaklanarak açıklanması gereğine işaret ediyor.

Bir modernlik deneyimi olarak metrukiyete sürüklenen bireylerin tekrar eden hikâyesi… Metruk Ev, Halit Ziya’nın kurmaca dünyasındaki metruk karakterleri, onların çatışmalarını, arzu edenle arzu edilenin ilişkisinin nasıl kurulduğunu incelerken değişen edebiyat algısını da gösterir.

Mehmet Fatih Uslu Çatışma ve Müzakere’de, Osmanlı’da modern dramatik edebiyatın 19. yüzyılın ikinci yarısındaki yükselişini, Ermenice ve Osmanlı Türkçesi ile yazılmış metinleri beraber okuyarak anlamaya çalışıyor.

Ahmet Mithat Efendi, yazdıklarının niteliği ve niceliğiyle 19. yüzyıl sonu Osmanlı-Türk edebiyatının en şaşırtıcı yazarıdır. Buna rağmen yazarlığı, kişiliği ve hayatıyla hâlâ keşfedilmeyi beklemektedir. Elinizdeki eser, Ahmet Mithat üzerine yapılan çalışmalar arasında özel bir yer tutuyor. Nüket Esen’in Ahmet Mithat üzerine yirmi beş yıldır devam eden titiz çalışmalarının ürünü ve yazarı bugünün okuru için tanıdık kılmayı hedefliyor.

Edebiyat Dersleri, dünya edebiyatının en çok tartışılan başyapıtlarına, yine en çok tartışılan başka bir büyük yazarın yorumlarını ve eleştirilerini göstermekle kalmıyor; aynı zamanda hem nasıl iyi bir eleştirmen hem de nasıl iyi bir okur olunabileceğine dair Nabokov’un uzun yıllar derslerinde anlattığı notları, çizimleri ve haritaları da sunuyor. Öğrenciler için bulunmaz bir kılavuz, meraklıları için kaçırılmayacak bir başyapıt...

Şiirin derinlemesine okunmadığı ve yüzeysel bir ilgi gördüğü, gündelik yaşamın parçası haline hiç elemediği, şiir kitaplarının satın alınmadığı Türkiye’de aslında öğrencilik yıllarından itibaren şiire temas etmeyen bir toplumdan söz edemez miyiz?

Osmanlı aydınları, modern edebiyatın inşa sürecinde var olan sistemi ne ölçüde dönüştürebildiler? Osmanlı şiirinin değişim ve dönüşümünü tarihsel bir perspektifle eleştiri üzerinden değerlendiren bu kitap, modern şiirin oluşum evrelerini tartışmaya açıyor.

Seda Uyanık, Türkçe edebiyat literatüründe sıkça göz ardı edilmiş bir konuya, “Osmanlı bilim kurgusu”na odaklanıyor. 19. yüzyıl sonu ve erken 20. yüzyılda Osmanlı edebiyatında ortaya çıkan ve “fennî edebiyat” olarak bilinen türün izlerini sürüyor.

Yıldız Ecevit bu eserinde ‘80’li yılların başlarından 2000’li yılların sonlarına kadar gelen süreçte gazete ve dergilerde yayımlanmış makalelerinden bir seçki sunuyor. Goethe-Günter Grass karşılaştırmasından Oğuz Atay’a, Orhan Pamuk’tan Ferit Edgü’ye uzanan geniş bir edebiyat yelpazesini yenilikçi yaklaşımla tartışmaya açıyor.

Amerika’da çeşitli okullarda verdiği Rus edebiyatı derslerinin bir dökümü niteliğindeki bu kitapta Nabokov, 19. yüzyılın en büyük addedilen Rus yazarları –Çehov, Dostoyevski, Tolstoy, Turgenyev, Gorki, Gogol– üzerine konuşurken, romanlarındaki sıra dışı üslubundan yine ödün vermiyor. Nabokov, parlak zihin oyunlarını bu defa da Rus romanlarını didiklemek için kullanıyor.

Sevgi Soysal, anlatımıyla kentleri, eviçlerini, yaşamı güzel kılan bir kalem; kimi okurun “âşık olduğu” kimi okurunsa “benim yazarım” diyecek kadar sahiplendiği, klasik olmayı fazlasıyla hak eden bir yazar. Bu yüzden onunla ilgili, onun edebiyatıyla ilgili her metin ve her iz kayıt altına alınacak birer belge niteliğinde.