Sanat Emeği-Kültür İşçileri ve PrekariteKültür İşçileri ve Prekarite
“Sanat emeği” deyince üzerinde durulması gereken en etkili hadise, kuşkusuz kültürün özelleştirilmesiyle birlikte başlayan kültür endüstrisindeki patlama ve dönüşümlerdir. Kültür endüstrisi biteviye dallanıp budaklanmakta ve bu endüstride çalışanların sayısı her geçen gün kabarmaktadır. Medya, yayın, iletişim, PR, pazarlama/markalandırma, reklam, eğlence, spor, turizm, tasarım, eğitim, bilişim, telekomünikasyon gibi alanları dolduranların, kentsel çalışan nüfus içindeki oranı, bütün hizmet ve finans sektörü de hesaba katılınca, gelişmiş ülkelerde maddi üretim sektöründekileri çoktan katlamıştır. Kültür endüstrisinin müzeler, bienaller, festivaller, fuarlar, galeriler, müzayedeler aracılığıyla örgütlenen doğrudan sanatla ilgili ağları da giderek giriftleşmekte ve şişmektedir. Bunlar arasında sanatın küreselleştirilmesinin asal ortamları olarak ortaya çıkan bienaller, Paolo Virno ve Pascal Gielen gibi prekarite yazarları tarafından post-Fordist, gayri maddi, esnek ve güvencesiz emek rejimlerinin ideal modeli olarak tanımlanmaktadır. Hatta Gielen daha da ileri giderek, bütünüyle “sanat ortamının ekonomik sömürü için ideal bir model” olup olmadığını irdelemektedir. Gerçekten de, bienal sanatçıları, küresel korporasyonların himayesi altında örgütlenen bu son derecede otokratik ortamların bir anlamda çalışanları sayılmazlar mı?
Arif Dirlik 1940 Mersin doğumlu. Robert Kolej'den Elektrik Mühendisliği Bölümü'nden mezun oldu. Daha sonra tarihçi olmaya karar vererek Rochester Üniversitesi'nden tarih doktorası aldı (1973). 1971-2001 yılları arasında Duke Üniversitesi Tarih Bölümü'nde çalıştı. Daha sonra Oregon Üniversitesi'ne geçerek 2006 yılındaki emekliliğine değin burada çalıştı. 20. yüzyıl Çin Tarihi, küreselleşme ve postkolonyalizm hakkında uzman olarak gösterilen Dirlik, pek çok ülke ve üniversitede misafir öğretim üyesi olarak dersler verdi. 2 Aralık 2017'de hayatını kaybetti.
Başlıca eserleri; The Origins of Chinese Communism (New York: Oxford University Press, 1989); Revolution and History: Origins of Marxist Historiography in China 1919-1937, (Berkeley: University of California Press, 1990); Anarchism in the Chinese Revolution, (Berkeley: University of California Press, 1991); After the Revolution: Waking the Global Capitalism, (Hanover, NH: Wesleyan University Press, 1994); The Postcolonial Aura: Third World Criticism in the Age of Global Capitalism, (Boulder: Westview Press, 1997); Postmodernism and China, (Duke University Press, 2000); Marxism in the Chinese Revolution, (Lanham, MD: Rowman and Littlefield, 2005); Pedagogies of the Global: Knowledge in the Human Interest, (Paradigm Press, 2006); Global Modernity: Modernity in the Age of Global Capitalism, (Paradigm Press, 2007). Dirlik'in Türkçe'de de iki ayrı kitabı yayınlanmıştır: Global Modernite ve Sosyalizm Üçüncü Dünya Hayaleti, Globalite ve Çin Halk Cumhuriyeti (Veysel Batmaz ile birlikte, Salyangoz Yayınları, 2006, Çev: Veysel Batmaz); Postkolonyal Aura: Küresel Kapitalizm Çağında Üçüncü Dünya Eleştirisi (Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2008, Çev. Galip Doğduaslan).
PASCAL GIELEN, Belçika Antwerp Üniversitesi Antwerp Güzel Sanatlar Araştırma Merkezi’de Sanat Sosyolojisi ve Siyaset Profesörüdür. Aynı zamanda Culture Commons Quest Office’in (CCQO) müdürüdür. Valiz yayınlarında Antennae – Arts in Society dizisinin editörüdür. 2016 yılında Belçika’da Scientific Research Flanders fonu tarafından olağanüstü uluslararası bilimsel araştırmalarıyla Odysseus ödülünü kazanmıştır. Gielen’in araştırmaları yaratıcı işgücü, müşterekler, kent ve kültür politikalarına odaklanmaktadır.
PASCAL GIELEN is Professor of Sociology of Art and Politics at the Antwerp Research Institute for the Arts (Antwerp University – Belgium) where he leads the Culture Commons Quest Office (CCQO). Gielen is editor of the international book series Antennae – Arts in Society (Valiz). In 2016 he became laureate of the Odysseus grant for excellent international scientific research of the Fund for Scientific Research Flanders in Belgium. Gielen’s research focuses on creative labour, the common, urban and cultural politics.
1972’de Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. Mimarlar Odası’nda bilim ve teknoloji konuları ile mimar ve mühendislerin toplumsal konumları üzerine araştırmalar yürüttü, çeşitli makalelerin yanı sıra Fordizmin ve Mühendisin Dönüşümü adlı kitabı yazdı. 1980’den sonra Ankara Çağdaş Sahne Kültür Merkezi’ni yönetti ve burada 500 Yıllık Bilmece programı çerçevesinde sanat tarihi, edebiyat ve müzikle ilgili etkinlikler düzenledi. 1984’te Galeri Nev’in kuruluşuna katıldı. Bu tarihten başlayarak galerinin Ankara’daki sergilerini düzenledi ve aralarında Resme Bakan Yazılar, Arslan-Defterler ve Tiraje: Zamanların Hafızası’nın da bulunduğu 100’ü aşkın Galeri Nev yayınının editörlüğünü yaptı. Galeri sergilerinden başka Ankara’da Cobra ve 1950-2000, Kopenhag’da Ben Bir Başkası, İstanbul’da Mübin Orhon: Sainsbury Koleksiyonu sergilerini hazırladı. Sanart’ın kuruluşunda ve yönetiminde görev aldı. Marmara ve Yıldız üniversiteleri güzel sanatlar fakülteleri ile İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde sanat tarihi dersleri verdi. 2000 yılından bu yana, kültürel eleştiri alanında eserlerin derlendiği “Sanathayat” dizisini yönetiyor. Ayrıca, kurucusu olduğu e-skop internet dergisinin editörlüğünü sürdürüyor. Son yayınlanan kitapları: Modernliğin Sınırında Sanat: Eleştiri, Özerklik, Siyaset (2006), Müze ve Modernlik (2006), Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi (2011), Sanatın İktidarı: 1917 Devrimi, Avangard Sanat ve Müzecilik (2015); Mümkün Olmayan Müze: Müzeler Ne Gösteriyor? (2017), Dada Kılavuz, 1913-1923 Münih, Zürih, Berlin, Paris (Nur Altınyıldız Artun ile birlikte, 2018); Modernizm Kavramı ve Türkiye’de Modernist Sanatın Doğuşu (2020); Hayalperest Mimarlık/Özgür Aletlerin Mimarlığı (2023); Mimarlığın Aklı (2024).
1972’de Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. Mimarlar Odası’nda bilim ve teknoloji konuları ile mimar ve mühendislerin toplumsal konumları üzerine araştırmalar yürüttü, çeşitli makalelerin yanı sıra Fordizmin ve Mühendisin Dönüşümü adlı kitabı yazdı. 1980’den sonra Ankara Çağdaş Sahne Kültür Merkezi’ni yönetti ve burada 500 Yıllık Bilmece programı çerçevesinde sanat tarihi, edebiyat ve müzikle ilgili etkinlikler düzenledi. 1984’te Galeri Nev’in kuruluşuna katıldı. Bu tarihten başlayarak galerinin Ankara’daki sergilerini düzenledi ve aralarında Resme Bakan Yazılar, Arslan-Defterler ve Tiraje: Zamanların Hafızası’nın da bulunduğu 100’ü aşkın Galeri Nev yayınının editörlüğünü yaptı. Galeri sergilerinden başka Ankara’da Cobra ve 1950-2000, Kopenhag’da Ben Bir Başkası, İstanbul’da Mübin Orhon: Sainsbury Koleksiyonu sergilerini hazırladı. Sanart’ın kuruluşunda ve yönetiminde görev aldı. Marmara ve Yıldız üniversiteleri güzel sanatlar fakülteleri ile İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde sanat tarihi dersleri verdi. 2000 yılından bu yana, kültürel eleştiri alanında eserlerin derlendiği “Sanathayat” dizisini yönetiyor. Ayrıca, kurucusu olduğu e-skop internet dergisinin editörlüğünü sürdürüyor. Son yayınlanan kitapları: Modernliğin Sınırında Sanat: Eleştiri, Özerklik, Siyaset (2006), Müze ve Modernlik (2006), Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi (2011), Sanatın İktidarı: 1917 Devrimi, Avangard Sanat ve Müzecilik (2015); Mümkün Olmayan Müze: Müzeler Ne Gösteriyor? (2017), Dada Kılavuz, 1913-1923 Münih, Zürih, Berlin, Paris (Nur Altınyıldız Artun ile birlikte, 2018); Modernizm Kavramı ve Türkiye’de Modernist Sanatın Doğuşu (2020); Hayalperest Mimarlık/Özgür Aletlerin Mimarlığı (2023); Mimarlığın Aklı (2024).
Kitabın Adı | Sanat Emeği-Kültür İşçileri ve Prekarite |
Alt Başlık | Kültür İşçileri ve Prekarite |
ISBN | 9789750514531 |
Kapak Görseli | Dave Morgan, “Narcisse: Sergei Polunin” |
Yayın No | İletişim - 1982 |
Dizi | Sanat Hayat - 30 |
Alan | Ekonomi |
Sayfa | 279 sayfa |
En | 130 mm |
Boy | 195 mm |
Ağırlık | 270 gr |
Perakende Satış Fiyatı | 255,00 TL |
Baskı | 1. baskı - Nisan 2014 |
Derleyen | Ali Artun |
Sunuş | Ali Artun |
Çeviren | Elçin Gen, Sibel Yardımcı, Özge Çelik, Nursu Örge, Esin Soğancılar, Zeynep Baransel |
Dizi Editörü | Ali Artun |
Yayına Hazırlayan | Elçin Gen |
Kapak Tasarımı | Özlem Özkal, Suat Aysu |
Uygulama | Hüsnü Abbas |
Düzelti | Asude Ekinci |
Dizin | Elçin Gen |
Yazar | Angela Mitropoulos, Maurizio Lazzarato, Arif Dirlik, Isabell Lorey, Sonja Lavaert, Pascal Gielen, Gerald Raunig, Gene Ray, Dieter Roelstraete, Ali Artun |
Baskı | Sena Ofset |
Cilt | Sena Ofset |