Türk MetinlerindeKonstantiniye ve Ayasofya Efsaneleri
Türkler “Kostantiniye”yi 1453’te fethettiler ve şehrin kuruluşuna ve o vakte kadar sembolik merkezi kabul edilen Ayasofya’ya ilişkin bir efsane geliştirdiler. Bu efsane, Bizans, Arap, hatta Helen yazılı metinlerindeki temalardan örülüydü. Araştırma literatürünün yıllardır tanıdığımız isimlerinden Stefanos Yerasimos, bu efsanenin imparatorluk tartışması ve ideolojisi ile ilişkisini araştırıyor. Osmanlı padişahları, Bizans başş ehrinin temel sembolü Ayasofya’yı yeniden değerlendirerek, hatta anlamlandırarak, Bizans imparatorlarının projelerini sürdürme zorunluluğunu mu hissetmişlerdi? Yoksa lanetli şehir Kostantiniye ebediyen yok mu edilmeliydi? Stefanos Yerasimos, efsanenin oluşumunu ve gelişme aşamalarını inceleyerek, metinleri tahlil ederek ve tarihî bağlamla çelişkilerini araştırarak, bu efsaneyi yeniden ayakları üstüne oturtuyor.
“Türkler yeni başşehirlerinin tarihini öğrenmeye çalışmak yerine, onu kendileri yaratmışlardır. Bu keşif, metnin imparatorluk düşü ncesine şiddetle karşı çıkan yapısıyla birleşince, edebî varsayımın, yani öykünün okuyucuyu eğlendirmek için uydurulduğu varsayımının terkedilmesi gerekiyor. Böylece yavaş yavaş Konstantiniye ve Ayasofya –ki şehrin göbeğidir– ile ilgili bu efsanenin imparatorluk tartışmasının en sağlam kanıtı olduğunu görmeye başlıyoruz. Kaldı ki, kısa bir süre sonra bu efsaneye, bu kez doğrudan doğruya Bizans geleneğine yaslanan bir ikinci efsane eklenecektir.”
STEFANOS YERASİMOS
1942’de İstanbul’da doğdu. Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık okudu. Doktorasını Paris Üniversitesi’nde Azgelişmişlik Sürecinde Türkiye (Gözlem Yayınları 1974-77) adlı geniş araştırmasıyla tanıyoruz. Bir de Ekim Devrimi’nden “Millî Mücadele”ye Türk-Sovyet İlişkileri (Gözlem Yayınları, 1979) ile. Yerasimos 1980-85 arasında Paris’de François Maspero / La Découverte Yayınevi için, Doğu’yu ve özellikle Türkiye’yi gezmiş seyyahların metinlerini yayıma hazırladı. Marco Polo, İbn Battuta, J.-B. Tavernier, J Thévenot, J. P. de Tournefort ve J. Nicolas de Nicolay’ın yazılarından oluşan 12 ciltlik bir eser ortaya çıktı. 1989’de CNRS Yayınları’ndan Nicolas de Nicolay’ın seyahatnamesini yayımladı. 14, 15 ve 16. yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nda gezen seyyahları kapsayan bir çalışması da 1991’de Fransızca olarak Türk Tarih Kurumu’nca yayımlandı (Les voyageurs dans l’Empire Ottoman). Kostantiniye ve Ayasofya Efsaneleri Türkiye’de İletişim Yayınları tarafından Ocak 1993’te yayımlandı. 1992’de de Demeures Ottomanes de Turquie, Albin Michel Yayınevi tarafından yayımlandı. Prof. Stefanos Yerasimos 1972’den vefatına kadar (2005) Paris VIII Üniversitesi’nde ders verdi. 1994-1999 yılları arasında İstanbul’daki Fransız-Anadolu Araştırmalar Enstitüsü Başkanı olarak görev yaptı. Stefanos Yerasimos’un ayrıca, jeopolitik ve şehirler tarihi başta olmak üzere çeşitli konularda yayımlanmış yüz kadar makalesi vardır.
Üst Başlık | Türk Metinlerinde |
Kitabın Adı | Konstantiniye ve Ayasofya Efsaneleri |
Orijinal Adı | La Fondation de Constantinople et de Sainte Sophie dans les Traditions Turques |
ISBN | 9789754703023 |
Yayın No | İletişim - 199 |
Dizi | Tarih - 62 |
Alan | Tarih |
Sayfa | 392 sayfa |
En | 130 mm |
Boy | 195 mm |
Ağırlık | 316 gr |
Perakende Satış Fiyatı | 315,00 TL |
Baskı | 8. baskı - Kasım 2024 (1. baskı - Mart 1993) |
Yazar | Stefanos Yerasimos |
Çeviren | Şirin Tekeli |
Kapak | Suat Aysu |
Uygulama | Hüsnü Abbas |
Düzelti | Ahmet Abbas |
Dizin | Ekrem Buğra Büte |
Baskı | Ayhan Matbaası |
Cilt | Güven Mücellit |