Türkiye'de Sol Akımlar 1908-1925 (Cilt 1)

İlk dönem Osmanlı-Türkiye sol hareketi, 1908’de kurulan meşruti monarşinin verdiği sınırlar içinde çeşitli etnik-dinî kimliklerin bir arada bulunduğu, “enternasyonalist” bir ruhla biçimlendi. Bu ruh,1908’den İttihat ve Terakki iktidarına, milli iktisat politikalarından Birinci Dünya Savaşı’na ve savaş koşullarıyla biçimlendirilmiş bir ulus-devletin kuruluş evresine çeşitli sarsıntılarla nakloldu.

İlk dönem Osmanlı-Türkiye sol hareketi, 1908’de kurulan meşruti monarşinin verdiği sınırlar içinde çeşitli etnik-dinî kimliklerin bir arada bulunduğu, “enternasyonalist” bir ruhla biçimlendi. Bu ruh,1908’den İttihat ve Terakki iktidarına, milli iktisat politikalarından Birinci Dünya Savaşı’na ve savaş koşullarıyla biçimlendirilmiş bir ulus-devletin kuruluş evresine çeşitli sarsıntılarla nakloldu. Bu süreçte enternasyonalist işçi örgütlerinden millici “komünist” örgütlere ve partilere uzanan bir değişimden söz edilebilir. 

Bu dönemin tarihi bugüne kadar genellikle milli komünist hareketle, milli hükümetin ilişkileri ekseninde yazılageldi. Mete Tunçay bu araştırmasında, “sosyalizm cereyanı”nın kendine özgü refleks ve hareketlerini, imparatorluktan ulus-devlete geçiş sürecinde ele alıyor. Selanik İşçi Federasyonu’ndan Osmanlı Sosyalist Fırkası’na, İştirakçi Hilmi’den Mustafa Suphi’ye sol hareketin panoramasını gözler önüne seriyor. Günlük gazeteler, hatıralar, mektuplar, mahkeme kayıtları ve parti arşivleri, yalnızca örgüt ve partilerin değil insanların da gerçek birer aktör olarak içinde yer aldığı bu araştırmanın zeminini oluşturuyor.


1967’deki ilk basımından bugüne, gerek Osmanlı’nın son dönemi gerek Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki tartışmalar için kendi alanında temel referans eser haline gelen Türkiye’de Sol Akımlar 1908-1925’i okurlarımıza sunmaktan gurur duyuyoruz.

1936’da İstanbul’da doğdu. A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okudu. Aynı kurumda 1961’de siyasal bilimler doktoru, 1966’da siyasal teoriler doçenti oldu. 1961’de Rockefeller bursuyla Londra İktisat ve Siyasal Bilimler Okulu’nda incelemeler yaptı. 1972-1973 yıllarında bir yıl süreyle DİSK’te araştırma uzmanlığı görevini yürüttü. 1979’da SSCB Bilimler Akademisi konuğu olarak Sovyetler Birliği’nde, 1979-1980’de Fulbright bursuyla ABD’deki Stanford Üniversitesi Hoover Kurumu’nda araştırmalar yaptı. 1987-1988’de Hür Berlin Üniversitesi Carl von Ossietzsky profesörü oldu. 1984’te Tarih ve Toplum (İletişim Yayınları) dergisini yayımlamaya başladı. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı’nın kuruluşunda yer aldı ve aynı kurumun yayımladığı Toplumsal Tarih dergisinin yöneticiliğini yaptı. Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü’nün kurucu başkanı olan ve aynı bölümde çalışmalarına devam eden profesör Mete Tunçay’ın pek çok çevirisi bulunmaktadır. Yayımlanmış eserleri: Türkiye’de Sol Akımlar 1908-1925 (AÜ, SBF Yayınları, 1967; İletişim Yayınları, 2009), Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi I-II-III (AÜ SBF Yayınları, 1969; Bilgi Üniversitesi Yayınları 2006), Sosyalist Siyasal Düşünüş Tarihi I-II (derleme, Bilgi Yayınevi 1976), TC’nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931 (Yurt Yayınları, 1981), Eski Sol Üzerine Yeni Bilgiler (Belge Yayınları, 1982), Bilineceği Bilmek (Alan Yayınları, 1983), 1923 Amele Birliği (BDS Yayınları 1989, Sosyal Tarih Yayınları, 2009), Türkiye’de Sol Akımlar II, 1925-1936 (BDS Yayınları, 1991; İletişim Yayınları, 2009), Cihat ve Tehcir: 1915-1916 Yazıları (Afa Yayınları, 1991), Mustafa Suphi’nin Yeni Dünya’sı (BDS Yayınları, 1995), Eleştirel Tarih Yazıları (Liberte Yayınları, 2006), BKP’nin Türkçe Yayın Organı Ziya Gazetesi (1920-1923) ve Türkiye (Sosyal Tarih Yayınları, 2009), Beynelmilel İşçiler İttihadı (Erden Akbulut ile birlikte, TÜSTAV Yayınları 2009, İletişim Yayınları 2016), Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası (1920-1923) (Erden Akbulut ile birlikte, TÜSTAV Yayınları 2007, İletişim Yayınları, 2016), Türkiye Sol Tarihine Notlar: Tarih ve Toplum Yazıları (İletişim Yayınları, 2017). Bilineceği Bilmek: Türkiye’de Siyasal Gelişmenin Evreleri ve Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Sol Akımlar (İletişim Yayınları, 2019).

Kitabın Adı Türkiye'de Sol Akımlar 1908-1925 (Cilt 1)
ISBN 9789750507113
Kapak Görseli Kayserili İsmail Hakkı, Ethem Nejat ve Mustafa Suphi, Bakû, 1920 (Cumhuriyetin 75 Yılı, Cilt I, YKY, 1998)
Yayın No İletişim - 1424
Dizi Araştırma-İnceleme - 238
Alan Tarih, Politika/Siyaset
Sayfa 1023 sayfa
En 160 mm
Boy 240 mm
Ağırlık 1312 gr
Perakende Satış Fiyatı 710,00 TL
Baskı 2. baskı - Ekim 2019 (1. baskı - Kasım 2009)
Yazar Mete Tunçay
Editör Kerem Ünüvar
Kapak Suat Aysu
Uygulama Hüsnü Abbas
Düzelti Remzi Abbas
Dizin Murat Bozluolcay, Ekrem Buğra Büte, Özgür Yıldız
Baskı Sena Ofset
Cilt Sena Ofset