Ağustos 2021 Tarihinde Yeni Çıkan Kitaplar

Tayfun Pirselimoğlu Kadastrocu’da tuhaf bir rüzgârın -yoksa kaderin mi demeli?- önünde sürüklenen Cemal Kara’nın hikâyesini anlatıyor.

Aşk, ihanet, mültecilik ve yabancılık deneyimlerinin sömürgecilik çağındaki anlamlarına dair sarsıcı bir anlatı sunan Deniz Kenarında, Abdulrazak Gurnah’ın unutulmaz yapıtlarından biri.

Köken, dağılan Yugoslavya’dan, harap edilen Bosna’dan Batı’ya sığınan bir ailenin, o ailenin çocuğunun kâbuslarla, hayallerle, anlamazlıklarla, çok hızlı olgunlaşmalarla, alışamamalar ve uyumlanmalarla dolu hayat hikâyesi. Hayatta kalmalardan hayat kuran bir hayatın hikâyesi.

Öykücülüğün ustası Çehov’un dönemin atmosferine ve gündelik hayatın ayrıntılarına ışık tutan öykülerini derleyen bir şaheser. Kimliğini Saklayan Adamın Öyküsü Çehov’un 1893-1895 yılları arasında Russkaya Mıysıl, Russkiye Vedomosti ve Novoye Vremya dergilerine yazdığı öykülerden oluşuyor.

Uzun süredir yargı pratiğinin içinde olan, hukuka sosyolojik, tarihsel ve felsefi bir bakış açısıyla yaklaşan Muzaffer Şakar, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e aktarılan ve günümüze uzanan süreçte hâkimlik mesleğini yolcuğunu etraflı biçimde ele alarak bu soruların peşine düşüyor. Osmanlı’da kadılık, Cumhuriyet dönemindeyse hâkimlik teşkilatının inşasına ve yürütülüş biçimine ilişkin tarihsel bilgilere, mevzuata ve uygulamalara değinerek yargının öteden beri süregelen bürokratik niteliklerini ortaya koyan Kadıdan Hâkime, hukuktan ziyade devlete; adaletten ziyade bürokrasiye göre hizalanan yargının seyrini gözler önüne seriyor.

Minik okurları matematik işlemleriyle oyunlu bir şekilde buluştururken “hem var hem yok” sıfırı yakından tanımalarını sağlayan eğlenceli bir tatil macerası.

En sıra dışı insanların sıradan insanlar arasından bulunabileceğini gösteren, sıradan anların içinde sıra dışılığın madenini keşfeden hikâyeler... Zorbalık, dar kafalılık, fesatlık, müzevirlik, “kokan” tipler ve tabii köpekler de eksik değil - her zamanki gibi. Saflıkla, şefkatle, bokta bile hikmet görmeyi bilenlerle ve tabii köpeklerle beraber - her zamanki gibi.

Abdulazim Şimşek, 1945’ten 1971’e uzanan dönemde, yani Soğuk Savaş’ın en hararetli mevsiminde, Türkiye’de antikomünizmin nasıl anlaşıldığını ve nasıl bir işlev gördüğünü etraflı bir biçimde irdeliyor. Nâzım Hikmet’e yaşatılanlardan Tan gazetesi baskınına, Kanlı Pazar’a ve birçok olaya; Türkçü, milliyetçi, İslâmcı yayın ve derneklere; Nihal Atsız, Aclan Sayılgan, Necip Fazıl, Fethi Tevetoğlu, İlhan Darendelioğlu gibi antikomünizme “adanmış ruhlara” bakarak…

Ulus Baker’in yazdıkları, düşünme zevki ve şevki yaratan kalıcı bir iz bıraktı. 2015’ten beri “Ulus Baker Okumaları” adıyla onun metinlerinden biri etrafında hazırlanan sunuşlar ve yürütülen tartışmalar, bu ilham verici etkinin verimli sonuçlarından biri. Bu buluşmalar, Ulus Baker’in denemelerini, estetikten tarihe, felsefeden sosyolojiye, farklı ilgi ve bilgi alanlarıyla etkileşime açtı. Onur Eylül Kara’nın sunuştaki söyleyişiyle, kitap, bu yetkin sunuşlardan bir seçki niteliğinde. Baker’in “derinlere daldıran, uzaklara götüren” yazılarının hakkını veren bir seçki…

Nazi iktidarına karşı yürütülmüş bir direniş mücadelesi... Yasadışı bildiri dağıtarak, anti-faşist müttefik güçler için istihbarat toplayarak, hayati tehlikede olanlara yardım ederek rejime direnen, daha sonra “Kızıl Orkestra” diye adlandırılacak bir grup... Son derece esnek, karmakarışık bir ilişki ağı: Muhafazakârlar, milliyetçiler var, liberaller, sosyal demokratlar, komünistler var, belirli bir siyasi fikre bağlı olmayanlar var. Aristokratlar, akademisyenler, sanatçılar, memurlar, subaylar, işçiler var. Yaşlılar var, gençler var. Kadın-erkek, yaklaşık yarı yarıya.

Bir Âhir Zaman Babil’i: Urfa, bu kadim şehrin sadece etnik çoğulluğuyla (Araplar, Kürtler, Türkler…) değil, ayrı dünyalar içinde yaşayan aşiretleri, farklı hayat tarzları, kültürleri vs. ile de bir Babil olduğunu gösteriyor. Rengârenk bir kaosun canlı ritmi, kitapta da hissediliyor. Yoksulluktan kurtulma mücadelesi ve kalkınma; “ağa-şeyh-devlet” üçlü dinamiğinin basıncı altındaki siyasi mücadeleler; zengin aşiret coğrafyası; “peygamberler şehri payesi” ve dindarlığın yaşayan görünümleri; kadınlar ve  kadın hareketi; sıra geceleri ve güvercin yetiştiriciliğinde gözlenen “erkeklik” algısı; Yılmaz Güney’den İbrahim Tatlıses’e Urfa’nın kültür ikonları; müzik ve özellikle Halfeti yerel müziği ve tabii, “izzet-ikram terbiyesi”yle mutfak…

Ortaçağ’da İslâm Mutfağı, karmaşık pişirme teknikleri ve geniş yemek yelpazesiyle dönemin Avrupa mutfağına göre katbekat gelişmiş Ortaçağ Arap mutfağını daha yakından tanımak, hatta belki sofralarımıza misafir etmek için eşsiz bir kaynak.

Ağustos Işığı, Faulkner’ın kendine özgü anlatım teknikleriyle Amerikan yaşamının çelişik öğelerini, uyumsuzluklarını ve Amerika tarihinde iz bırakan siyahiler ve ırkçılık sorununu deşen başyapıtlarından biri.

Joseph Conrad’ın gerçek olaylardan esinlenerek kaleme aldığı Lord Jim genç bir denizcinin iç hesaplaşmalarını tüm derinlikleriyle yansıtırken ahlâk kavramını da tartışmaya açan bir başyapıt.