Tanzimat ve Edebiyat
Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür

Osmanlı’nın son yüzyılında büyük siyasi ve kültürel değişimler yaşandı. Edebiyat da bu değişimlerden elbette etkilendi. Yeni eserler çevrildi, yeni türler fark edildi ve bu türlerle eser verilmeye başlandı. Farklı milletlerden yazarların kendi dilleriyle ya da kendi alfabeleriyle ama Türkçe olarak yazdıkları eserlerdi bunlar ve bu eserleri yüzyıllardır birlikte yaşayan milletlerin, birbirlerinden etkilenmeden oluşturmalarıdüşünülemezdi. Ancak ilerleyen zamanlarda hem Osmanlı-Türkiye hem de imparatorluğu oluşturan diğer devletlerin uluslaşma sürecinde devletler, bu geniş sahadan sadece kendileriyle iltisaklı gördükleri metinleri aldılar ve ulusal bir edebiyat yarattılar. Dönemin çoksesliliği, girift kültürel yapısı göz ardı edildi. Tanzimat ve Edebiyat - Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür imparatorluk döneminin zengin ama sıklıkla görünmezleştirilen bu edebi dünyasını görünür kılmayı amaçlıyor. Aynı şehirde yakın zamanlarda ortaya çıkan Türkçe, Ermenice, Bulgarca, Arnavutça, Kürtçe, Arapça, Farsça, Ladino modern edebiyatlarının birlikte ve ayrı ayrı gelişimlerine, etkileşimlerine ve gerilimlerine dikkat çekiyor.

Osmanlı’nın son yüzyılında büyük siyasi ve kültürel değişimler yaşandı. Edebiyat da bu değişimlerden elbette etkilendi. Yeni eserler çevrildi, yeni türler fark edildi ve bu türlerle eser verilmeye başlandı. Farklı milletlerden yazarların kendi dilleriyle ya da kendi alfabeleriyle ama Türkçe olarak yazdıkları eserlerdi bunlar ve bu eserleri yüzyıllardır birlikte yaşayan milletlerin, birbirlerinden etkilenmeden oluşturmalarıdüşünülemezdi. Ancak ilerleyen zamanlarda hem Osmanlı-Türkiye hem de imparatorluğu oluşturan diğer devletlerin uluslaşma sürecinde devletler, bu geniş sahadan sadece kendileriyle iltisaklı gördükleri metinleri aldılar ve ulusal bir edebiyat yarattılar. Dönemin çoksesliliği, girift kültürel yapısı göz ardı edildi. Tanzimat ve Edebiyat - Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür imparatorluk döneminin zengin ama sıklıkla görünmezleştirilen bu edebi dünyasını görünür kılmayı amaçlıyor. Aynı şehirde yakın zamanlarda ortaya çıkan Türkçe, Ermenice, Bulgarca, Arnavutça, Kürtçe, Arapça, Farsça, Ladino modern edebiyatlarının birlikte ve ayrı ayrı gelişimlerine, etkileşimlerine ve gerilimlerine dikkat çekiyor.

Boğaziçi Üniversitesi’nde İktisat okudu ve modern Türkiye tarihi üzerine yüksek lisans yaptı. 2011 yılında Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü’nden doktorasını aldı. 2008-2009’da Venedik Ca’ Foscari Üniversitesi’nde, 2009-2010’da Harvard Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak bulundu. Çatışma ve Müzakere: Osmanlı’da Türkçe ve Dramatik Edebiyat (2014) başlıklı araştırması İletişim Yayınları, Çok Uzak Çok Yakın: Osmanlı’dan Türkiye’ye Modern Ermenice Edebiyat (2025) Arası Yayıncılık tarafından yayımlandı. İngilizce, İtalyanca ve Ermeniceden çok sayıda kitap ve makale çevirdi. Bunlar arasında Ermeniceden çevirdiği eserler şunlardır: Hagop Baronyan’dan Bağdasar Ağpar (2013) ve Zabel Yesayan’dan Meliha Nuri Hanım (2015), Sürgün Ruhum (2016) ve Son Kadeh (2018). Koç Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü öğretim üyesidir.

Lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimini Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde tamamladı. Yeni Yazı, Mizan, Kritik, Monograf, K24 dergilerinin yayın kurulunda yer aldı. Selim İleri’nin Kapalı İktisat’ı üzerine Kapalı İktisat Açık Metin kitabını yayımladı. Ebru Kayaalp ile Standartlar Nasıl İşler? kitabını derledi. Leylâ Erbil, Sevim Burak, Tomris Uyar, Orhan Koçak, Halid Ziya Uşaklıgil, Namık Kemal, Sait Faik Abasıyanık gibi edebiyatçılar hakkındaki makaleleri çeşitli dergi ve kitaplarda yer aldı. Koç Üniversitesi, İstanbul Şehir Üniversitesi, Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi’nde ders verdi. Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesidir.

Kitabın Adı Tanzimat ve Edebiyat
Alt Başlık Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür
ISBN 9789750538711
Yayın No İletişim - 3589
Dizi Edebiyat Eleştirisi - 82
Alan Edebiyat Eleştirisi ve Tarihi
Sayfa 486 sayfa
En 150 mm
Boy 215 mm
Perakende Satış Fiyatı 495,00 TL
Baskı 1. baskı - Ağustos 2025
Derleyen Mehmet Fatih Uslu, Fatih Altuğ
Editör Emre Bayın
Kapak Suat Aysu
Uygulama Hüsnü Abbas
Düzelti Funda Dörtkaş
Dizin Berkay Üzüm, Mehmet Atala
Baskı Ayhan Matbaası
Cilt Güven Mücellit