Ev eksenli çalışan kadınların ilişki ağları: Sömürü ilişkileri ve toplumsal farklılıklar eşliğinde dayanışma
Sidar Çınar
Özet: Bu yazının konusu ev eksenli olarak çalışan kadınların işleri nedeniyle kurdukları ilişki ağlarıdır. Alan araştırması sırasında ev eksenli çalışmanın kadınlara evin dışına daha fazla çıkmaları için fırsat yarattığı görülmüştür. Üretimin evin dışında örgütlenmesi kadınlara daha önce tanımadıkları kendisi gibi ev eksenli çalışanlarla karşılaşmalarını sağlamıştır. Bunun yanında farklı yerlerden göç ederek gelmiş kadınlar için akraba ve hemşeri ilişkilerinin dışında ilişkiler kurmalarına da imkân tanımıştır. Dolayısıyla üretimin örgütlendiği mekânların çoğunun kadın için yeni bir sosyalleşme süreci anlamına geldiği söylenebilir. Bu mekânlarda kurdukları ilişki ağları, doğrudan kendi sorumlulukları olarak kabul ettikleri ev içi işlerini gittikçe kötüleşen ekonomik koşullar altında yerine getirmekte zorlanan kadınların, birçok konuda yardımlaşmalarına olanak tanımıştır. Bu ilişki ağlarının günlük bazı konularda bilgi paylaşımının yanında asıl önemli fonksiyonu ailenin maddi imkânlarını karşılama ya da artırma yönünde etkili olmasıdır. Ancak kadınların bu mekânlarda ve ilişkilerde karşılaşmaları ataerkil pazarlık, etnik köken, dinî inanç konularında da bazı etkileşimler yaşamalarını sağlamıştır. Kadınlar birbirlerinin yaşam deneyimlerine tanık oldukça, eşleriyle ilişkilerinde daha yumuşak başlı olabildikleri söylenebilir. “Kadınca” ilişkilerin ve etkileşimlerin yanında bazı toplumsal gerilimler de ilişkilere yön vermektedir. Hem iş ilişkilerine hem de yardımlaşma ve dayanışma ilişkilerine etki eden önemli bir faktör olarak etnik gerilimlerin yanında dinî anlayışlardaki farklılıklardan kaynaklanan gerilimler de ilişkilere yön vermektedir.
Anahtar sözcükler: Ev eksenli çalışma, ilişki ağları, etnik ve dinsel gerilim
***
Social networks of home-based working women: Social differences and exploitation based solidarity
Sidar Çınar
The subject of this text is the social networks which home-based working women create through their businesses. During the field study, it has been observed that home-based working creates an opportunity for women to be out of the house more often. The outdoor organization of the production has enabled women to encounter other home-based workers. Besides, it has also made it possible for women, who have immigrated from different places, to establish relations other than relations based on kinship or citizenship. Thus, it can be stated that, the places that they organize the production, also mean a new process of socialization for most women. The social networks they create in these places have created opportunities for women, who have difficulty in doing the housework under the gradually worsening economic circumstances, to cooperate in several areas. Together with information sharing in some areas, the main important function of these social networks is that, they have been effective in providing financial opportunities for families. However, their confrontations in these places or relations, caused them to experience some interactions in terms of patriarchal bargains, ethnicity, and religious beliefs. It can be stated that, women are more able to be kind within their relations with their husbands as they witness each other’s experiences. Some social tensions besides the “feminine” relations and interactions may also give direction to the relationships. Together with the ethnical tension as an important factor which shapes both the business relationships and cooperating relationships, the tensions caused by the differences in religious understandings also shape the relationships.
Keywords: Home-based working, social networks, ethnic and religious tension
