Mendil Altında
1946 yılında Hikâyeler – İkinci Kitap, 1958’den itibaren Mendil Altında adıyla yayımlanan bu öykülerinde Memduh Şevket Esendal, yine kendine has bir atmosfer yaratıyor. Büyükelçilik, müfettişlik ve milletvekilliği gibi görevlerde bulunan Esendal, bürokrasinin ağırlığının ve işleri içinden çıkılamayacak bir yumağa dönüştürmesinin doğrudan tanığıdır. Bu yumağın unsurları memurlar, öğretmenler, doktorlar, müdürler bir yerden girerler hep öykülerine... Yine aynı şekilde bir yandan köy ve köylüler öykülerinin başlıca konukları arasında yer alırken, şehir ve şehirli ailenin buhranları da unutulmaz. Değişimleri, alt üst oluşları toplumun bu birbirinden farklı kesimlerinden öykü kişilerinin hayatlarından aktarılan kesitler üzerinden takip etmek mümkündür.Esendal, aksaklıkları, insan hayatını zorlaştıran sorunları canlı bir şekilde gösterirken “büyük sözler” de söylemiyor. Olanı olduğu gibi anlatıyor, akıp giden hayata müdahale etmiyor. Bu yüzden her bir öykü okurlar için dönüp dönüp okumak isteyecekleri başucu metinlerine dönüşüyor.Mendil Altında, hayata dair, hayatın sahiciliğine dair unutulmaz
öyküler...
“Bugünden yaklaşık yüz yıl geriye dönüp bakınca her biri ayrı bir tarz ve tavrın temsilcisi olan yazarlar arasında, Esendal’ın kendi sesini yaratması ve koruması (...) ‘büyük yazarlığına’ bir delil gibi.”
EMRE BAYIN
29 Mart 1883’te Çorlu’da doğdu. Mülkiye Mektebi’nin ikinci sınıfına kadar okumasına rağmen düzenli ve sürekli bir okul hayatı olmadı. 1906’da İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne üye oldu. Başlangıçta ücretli bir çalışan olarak cemiyette yer alırken sonradan İttihatçılığı benimsedi. Cemiyet içinde oluşan “mesleki temsilciler” grubunda Kara Kemal ve Ali İhsan (İloğlu) ile birlikte yer aldı. Esnaf Odaları Mümessilliği, Anadolu Vilayetleri Müfettişliği gibi görevler üstlendi, müfettişlik görevi sayesinde Anadolu’yu gezme, Anadolu insanını tanıma fırsatı buldu. İlk öyküsü 1908’de Tanin’de yayımlanan Memduh Şevket, TBMM’nin kurulmasıyla Anadolu’ya geçti. 15 Aralık 1924 ile 1 Eylül 1925 arasında otuz sekiz sayı yayımlanıp Takrir-i Sükûn Kanunu ile kapatılan Meslek gazetesinde hikâyeleri, Miras romanı ve karikatürleri yayımlandı. Bu dönemde karikatürleri nedeniyle takibata da uğradı. Sonraki yıllarda Tahran ve Kabil’de büyükelçilik görevlerinde bulundu, bu iki görev arasında 1931-1933 yıllarında Elazığ milletvekilliği yaptı. Kabil büyükelçiliğinden affını isteyip Türkiye’ye döndükten sonra da Bilecik milletvekili olarak 1941-1950 arasında TBMM’de bulundu. İkinci Dünya Savaşı’nın en zorlu yıllarında (1942-1945) CHP Genel Sekreterliği görevini üstlenen Esendal, 16 Mayıs 1952’de Ankara’da vefat etti.
M.Ş., M.Ş.E., M. Oğulcuk, Mustafa Memduh, Mustafa Yalınkat, Meşe gibi müstearlar kullanan Esendal’ın ilk romanı Ayaşlı ile Kiracıları 1934’te yayımlandı, 1946’da CHP Armağanı’na layık görüldü. 1946 yılında Hikâyeler / Birinci Kitap ve Hikâyeler İkinci Kitap adlarıyla iki öykü kitabı da yayımlayan Esendal’ın mektupları, anıları ve birçok öykü kitabı ölümünün ardından kitaplaştı.
Romanları: Ayaşlı ile Kiracıları (1934), Vassaf Bey (1983), Miras (1983).
Öyküleri: Hikâyeler / Birinci Kitap (1946, daha sonra Otlakçı olarak 1958), Hikâyeler / İkinci Kitap (1946, daha sonra Mendil Altında olarak 1958), Temiz Sevgiler (1965), Ev Ona Yakıştı (1971), Sahan Külbastısı (1983), Veysel Çavuş (1984), Bir Kucak Çiçek (1984), Hava Parası (1984), İhtiyar Çilingir (1984), Bizim Nesibe (1985), Kelepir (1986), Gödeli Mehmet (1986), Güllüce Bağları Yolunda (1992), Gönül Kaçanı Kovalar (1993).
Diğer kitapları: Tahran Anıları ve Düşsel Yazılar (1998), Kızıma Mektuplar (2001), Oğullarıma Mektuplar (2003).
Kitabın Adı | Mendil Altında |
ISBN | 9789750534621 |
Yayın No | İletişim - 3269 |
Dizi | Türkçe Edebiyat - 581 |
Alan | Klasik Türkiye Edebiyatı |
Sayfa | 255 sayfa |
En | 130 mm |
Boy | 195 mm |
Perakende Satış Fiyatı | 95,00 TL |
Baskı | 1. baskı - Mart 2023 |
Yazar | Memduh Şevket Esendal |
Editör | Emre Bayın |
Önsöz | Emre Bayın |
Kapak | Suat Aysu |
Uygulama | Hüsnü Abbas |
Düzelti | Celal Galip |
Baskı | Ayhan Matbaası |
Cilt | Güven Mücellit |