Türk Edebiyatı ve Birinci Dünya Savaşı (1914-1918)

Propagandadan Milli Kimlik İnşâsına

Birinci Dünya Savaşı, ülkemizde yeterince araştırılmamış bir konudur. Bu savaş ile edebiyat ve propaganda arasındaki ilişki ise neredeyse bütünüyle ihmal edilmiştir. Erol Köroğlu’nun kitabı işte bu boşluğu dolduruyor. Propaganda alanındaki başarının ülkelerin gelişmişliğine göre değiştiğine işaret eden yazar, Osmanlı Devleti’nin bu yöndeki çabalarını ve başarısızlığını derinlemesine araştırıyor. Yazara göre, ulus-devlet oluşumu açısından bütün dost ve düşmanlarının gerisinde kalan, propaganda için gerekli maddî altyapıdan yoksun olan Osmanlı İmparatorluğu, edebiyat ve kültürünü seferber etmekte çok zorlanmıştı. Osmanlı aydınları, cepheye ve cephe gerisine yönelik bir propaganda alanını oluşturmayı bir türlü başaramamış, en sonunda, savaşın yol açtığı olanaklardan da yararlanarak asıl eksiğe, ulusal kültürün ve kimliğin inşasına yönelmişti. Birinci Dünya Savaşı deneyiminin 1914-1918 arası edebiyattaki sorunlu temsiline odaklanan çalışma disiplinlerarası bir yaklaşım sergiliyor; dönemin savaşla ilgili edebî ürünlerini, üretildikleri tarihsel bağlamla etkileşimleri doğrultusunda konumlandırarak yorumluyor. Millî kimlik inşası, savaş propagandası ve Türk edebiyatı konusunda kapsamlı tahliller sunan kitap, kendi alanında birinci sınıf bir tarihçilik örneği.