Cumhuriyet Yıllarında Türkiye YahudileriAliya: Bir Toplu Göçün Öyküsü (1946-1949)
Rıfat N. Bali’nin yazdığı Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri dizisinin ilk cildi, 1923-1945 dönemindeki sistematik Türkleştirme siyaseti ve Türklerle Yahudiler arasındaki gerilimli ilişki üzerineydi. Elinizdeki kitap, 1946-1949 dönemini kapsıyor ve esas olarak Türkiyeli Yahudilerin 1948’de kurulan İsrail’e göçlerini, yani Aliya’yı anlatıyor.
Rıfat N. Bali’nin yazdığı Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri dizisinin ilk cildi, 1923-1945 dönemindeki sistematik Türkleştirme siyaseti ve Türklerle Yahudiler arasındaki gerilimli ilişki üzerineydi. Elinizdeki kitap, 1946-1949 dönemini kapsıyor ve esas olarak Türkiyeli Yahudilerin 1948’de kurulan İsrail’e göçlerini, yani Aliya’yı anlatıyor. Yine son derece kapsamlı ve titiz bir arşiv çalışması yapan Rıfat N. Bali’nin amacı, göç karşısında siyasal iktidar, kamuoyu ve cemaat seçkinlerinin gösterdikleri tepkiyi gün ışığına çıkarmak ve Türkiyeli göçmenlerin İsrail’deki yaşamlarının ilk yıllarında karşılaştıkları zorlukları ve İsraillileşme süreçlerinin başlangıcını belgelemek. Binlerce Türkiyeli Yahudinin çok hızlı bir şekilde İsrail’e göç etmesi, kamuoyunda “yurttaşlık” ve “Türkiye’ye sadakat” tartışmaları yarattı. Yahudiler, Türkleşmemekle eleştirilip nankörlükle suçlandılar, ya da “zaten misafirdiler” denilerek uğurlandılar. Misafir konumunu içselleştirmiş olan, Türkleştirme politikaları ve ayrımcılıktan yılan ve en önemlisi binlerce yıllık bir hayalin gerçekleşmesinin yarattığı heyecanı duyumsayan alt-orta sınıf Türkiyeli Yahudiler, yeni kurulan ülkeye doğru çok zorlu bir yolculuğa çıktılar. Pek çoğu dost ve akrabalarını geride bıraktı. Bazıları yollarda, bazıları savaşlarda öldü. Tarımla hiç uğraşmadıkları halde çiftçi oldular, orduda görev aldılar ve zamanla yeni vatanlarına uyum sağladılar. Uyum sağlayamayanların bir kısmı geri döndü. Bu kitapta anlatılan, işte bu insanların hikâyesi; canlı, dokunaklı ve çarpıcı. Bu konuda Türkçe’de bir ilk olan kitabıyla Rıfat N. Bali, insanı öne çıkaran bir tarihyazımının son derece yetkin bir örneğini sunuyor ve bizlere, “geldiler ve gittiler”den çok daha fazlasının söylenmesi gerektiğini gösteriyor.
1948 yılında İstanbul’da doğdu. İlköğrenimini Musevi Birinci Karma İlkokulu’nda, orta ve lise öğrenimini Saint-Michel Fransız Ortaokulu’nda ve Saint Benoit Fransız Lisesi’nde yaptı. Sorbonne Üniversitesi’ne bağlı Ecole Pratique des Hautes Etudes, İlahiyat Bilimleri Bölümü’nden mezun oldu. 1970 yılında özel sektörde memur olarak çalışmaya başladı. 1981 yılından itibaren de ticaret hayatına atıldı. Yazarlık ve araştırmacılık serüveni 1995 yılında başladı. Express, Müteferrika, Varlık, Birikim, Virgül, Felsefelogos, Toplumsal Tarih, Tarih ve Toplum, Folklor ve Edebiyat, Tiryaki dergileri ile Agos ve Şalom gazetelerinde yazıları yayımlandı. Türkiye Diyanet Vakfı’nın İslâm Ansiklopedisi’ne ve Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi’ne (Yapı Kredi Yayınları 1999) madde yazdı. Edirne, Serhattaki Payitaht (Haz.: Emin Nedret İşli ve M. Sabri Koz, Yapı Kredi Yayınları, 1998), Diyarbakır: Müze Şehir (Haz.: Dr. Şevket Beysanoğlu, M. Sabri Koz ve Emin Nedret İşli, Yapı Kredi Yayınları, 1999), Efsaneden Tarihe, Tarihten Bugüne ve Adana: Köprü Başı (Haz.: Doç. Dr. Erman Artun ve M. Sabri Koz, Yapı Kredi Yayınları, 2000) kitaplarına makaleler ile katkıda bulundu. Avner Levi’nin Türkiye Cumhuriyeti’nde Yahudiler (İletişim Yayınları, 1996), Henri Nahum’un İzmir Yahudileri (İletişim Yayınları, 2000) kitaplarını tek başına, Eli Şaul’un Balat’tan Bat-Yam’a (İletişim Yayınları, 1999) kitabını Birsen Talay’la, Nora Şeni ve Sophie le Tarnec’in Camondolar Bir Hanedanın Çöküşü (İletişim Yayınları, 1999) kitabını da Bahar Siber’le birlikte yayına hazırladı. Cumhuriyet döneminde Türkiye Yahudilerinin yaşamlarını anlatan bir üçlemenin ilki olan Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri - Bir Türkleştirme Serüveni (1923-1945) (İletişim Yayınları, 1999) ile Les Relations entre Turcs et Juifs Dans La Turquie Moderne (İsis Yayınları, 2001) daha önce yayımlanmış kitaplarıdır. Evli ve iki çocuk babasıdır.
Üst Başlık | Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri |
Kitabın Adı | Aliya: Bir Toplu Göçün Öyküsü (1946-1949) |
ISBN | 9789750500985 |
Yayın No | İletişim - 875 |
Dizi | Tarih - 23 |
Alan | Tarih |
Sayfa | 479 sayfa |
En | 130 mm |
Boy | 195 mm |
Ağırlık | 351 gr |
Perakende Satış Fiyatı | 46,50 TL |
Baskı | 3. baskı - Mart 2009 (1. baskı - Şubat 2003) |
Yazar | Rıfat N. Bali |
Editör | Asena Günal |
Kapak | Utku Lomlu |
Uygulama | Hüsnü Abbas |
Düzelti | Asude Ekinci |
Dizin | Çiğdem Dilbaz, Hasan Deniz |
Baskı | Sena Ofset |
Cilt | Sena Ofset |