Jane Jacobs: Büyük Amerikan Şehirlerinin Ölümü ve Yaşamı - Bir klasik
Dirk Schubert
Özet: Bu makale, kent tartışmalarının hararetlendiği günümüzde Büyük Amerikan Şehirlerinin Ölümü ve Yaşamı kitabının yazarı Jane Jacobs’un düşünce ve eylemlerini ele alıyor. Jacobs, alışılagelmedik yaklaşımı, New York ve Toronto örneğinden hareketle şehirlerin İkinci Dünya Savaşı sonrası planlanışı ve yeniden yapılandırılışına yönelttiği eleştiriler ve planlamalarda şehir sakinlerine de söz hakkı verilmesi yönündeki yorulmak bilmez talepleri ile tanınıyor. Kitaplarıyla büyük başarı kazanmanın yanı sıra kitlesel örgütlenişler ile önce New York’ta planlamacıların şahı Robert Moses’ın varoşların ihyasına ve otoyollara ilişkin planlarını, Toronto’ya göçtükten sonra da buradaki benzeri girişimleri engellemeyi becermiştir. Jacobs’ın eserinin –Türkiye perspektifinde de– anlaşılabilmesi için, gerek ABD’de gerekse dünya çapında gözlenen dönüşüm ve girişim dönemi şeklindeki arka planın yanı sıra Jacobs’un çabalarının özgün kentsel ve yerel bağlamlarının da göz önüne alınması gerekir.
Anahtar sözcükler: Jane Jacobs, yaşam öyküsü, kentsel planlama, tümevarımcı yöntem, New York, Toronto
