12 Eylül’den önce: İstanbul’da mekân üretimin tasviri ve incelenmesi

 Christopher Houston

Özet: İstanbul’un geniş neo-liberal ekonomik politikalar doğrultusunda dönüşen bir ‘küresel kent’ haline geldiği geçtiğimiz 20 yıl içinde kabul gören genel bir kanı. Bu küreselleşmenin belirleyici tarihi nedir? İstanbul’da yaşayanların sahip olduğu yerel bilgilerden biri, 1980 askerî darbesinin kentin yeniden yapılandırılmasında bir dönüm noktası olduğudur. Ancak tam burada bir çelişki ortaya çıkmaktadır: bu kabule rağmen darbeden önceki ‘kriz’ yıllarında İstanbul’da okumak, çalışmak ve eylem yapmakla ilgili kamusal hafıza oldukça zayıf kalmıştır. Bu makale, 1970’lerin sonunda siyasi fraksiyonlarda aktif biçimde yer almış kişilerle yapılan kapsamlı söyleşilere dayanarak, İstanbul’un o dönemki genişleyen kentsel çevresini oluşturan ve yapılandıran birtakım mekânsal pratikleri, performansları ve aktivistlerin algılarını belirlemek üzere fenomenolojik bir yaklaşımı öne çıkarmaktadır.

Anahtar sözcükler: İstanbul, aktivizm, kent hakkı, Lefebvre, mekânsal politikalar