Sol İlahiyat

Dini Soldan Okumak

“Her ütopyada, sol ilahiyatın izleri vardır. Gizlidir bu. Dünyevidir. İyilikçidir. Dünyevi olanı, ilahi bir dille kurar. Vaadçidir. Ve aşkındır, şu anki maddi koşulların aşılmasıyla varılacak bir yeri tarif eder. Felsefe ve bilim, bunun parçalarını bulmaya çalışırken, semavi dinler, doğdukları zamanın bilgisini ve felsefesini kapsayarak ütopyayı ilahi bir tüle sarar. Din, gerçeğin üzerindeki tüldür. Peygamberler bu dili kullanarak varlığın ‘bütünsel’ olarak kavranmasına aracı olurlar. Parçalanmış maddeler dünyası ve hayat algısı içinde, varlığın birliği ve onun parçalanmaz ruhu, ancak bir kutsiyetle, bütünsel bir tülle ayakta durabilirdi.” Burhan Sönmez

 

Sol/sosyalist düşüncenin ilahiyat felsefesiyle, teolojiyle temas noktalarını yoklayan yazılar var elinizdeki derlemede. Dinin soldan bakarak “ifşası” veya “teşhiri” ile yetinmeyen, ilahiyatın sorularıyla ve cevaplarıyla muhataplıktan geri durmayan bir yaklaşımın örnekleri yer alıyor. Dinin egemenlik ve tahakküm ilişkilerinin yeniden üretimindeki rolünü de,  ezilenlerin –sadece sabrına değil!- isyanına kaynaklık eden potansiyelini de bilerek yürütülen bir tartışma bu. İslamiyet bağlamında mazlumlardan söz edince, “ümmetin yetimleri” olarak Aleviler ve Kürtlerin durumunu özellikle gözeterek… Ateizmin de neticede din üzerine düşünmenin bir cephesini oluşturduğunu unutmamalı. Kitaptaki tartışmanın bir kutbunda bir sol ilahiyat tasavvuru varsa, öteki kutbunda da Tanrısız-dinsiz bir ahlâk arayışı duruyor. 

 

Sosyalizmin, dinle ilgili de bir çift sözü var! 

 

Derviş Aydın Akkoç, Şükrü Argın, Ayhan Bilgen, Tuncay Birkan, Tanıl Bora, Yavuz Delal, Metin Kaygalak, Mehmet Kuyurtar, Murat Küçük, Ömer Laçiner, Rosa Luxemburg, Sırrı Süreyya Önder, Kâzım Özdoğan, Görkem Özizmirli, Burhan Sönmez ve Murat Utkucu’nun yazılarıyla...