1980’li yıllardan itibaren gayrimüslimler konusuyla ilgilenmeye başlayan Baskın Oran, o zamandan günümüze kadar uzanan bu yazılar derlemesinde konuyla ilgili “devlet refleksi” denilen ve insanı/vatandaşı ezberci kalıplar içine hapseden düşünce yapısıyla hesaplaşıyor.
Oran, Fener Patrikhanesi’nin durumundan bitmek tükenmek bilmeyen “nefret söylemi”ne, Ermeni meselesinden “Sevr Paranoyası”na, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarından gayrimüslim vakıflarının hukuki durumuna, Süryaniler’den Türkiye’de doğup büyüyüp vatan hasreti çeken insanlara uzanan bir yelpazedeki yazılarla gayrimüslimlere karşı ülkede var olan sorunlu algıyı gözler önüne seriyor.
1980’li yıllardan itibaren gayrimüslimler konusuyla ilgilenmeye başlayan Baskın Oran, o zamandan günümüze kadar uzanan bu yazılar derlemesinde konuyla ilgili “devlet refleksi” denilen ve insanı/vatandaşı ezberci kalıplar içine hapseden düşünce yapısıyla hesaplaşıyor.
Oran, Fener Patrikhanesi’nin durumundan bitmek tükenmek bilmeyen “nefret söylemi”ne, Ermeni meselesinden “Sevr Paranoyası”na, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarından gayrimüslim vakıflarının hukuki durumuna, Süryaniler’den Türkiye’de doğup büyüyüp vatan hasreti çeken insanlara uzanan bir yelpazedeki yazılarla gayrimüslimlere karşı ülkede var olan sorunlu algıyı gözler önüne seriyor. Konu hakkında kendi özeleştirisini yapmayı ihmal etmeden, geçirdiği düşünsel dönüşümü de ortaya koyan Oran’ın kimi zaman trajik kimi zaman eğlenceli yazıları dönemin gazete kupürleriyle, ilgili haberlerle bir “film şeridi” gibi akıyor.
Türkiye’nin bir türlü aşamadığı sorunlardan olan gayrimüslimler meselesini bütün yönleriyle ele alıp değerlendiren Baskın Oran’ın yazıları, sadece süregiden çarpıklıkları göstermekle kalmıyor, Türkiye’nin zengin bir kültürler mozaiği olması için atılması gereken adımları da ortaya koyuyor…
1945 İzmir doğumlu. Saint Joseph orta, İzmir Atatürk Lisesi ve San Gabriel High School’dan (California) sonra 1968’de bitirdiği Mülkiye’de asistanken 12 Mart cuntası tarafından bir kere (1971), 12 Eylül cuntası tarafından üç kere asistanlıktan/memuriyetten atıldı (Kasım 1982-Eylül 1990); her seferinde Danıştay kararıyla döndü. Uluslararası İlişkiler’de doktor (1974), doçent (1991) ve profesör (1997) olduktan sonra 2006’da erken emekliliğini isteyerek Oxford (2006) ve Harvard (2009) üniversitelerinde dizi konferanslar verdi. 2014 itibariyle, Mülkiye’de seçimlik doktora semineri sunmaya devam ediyor. Milliyetçilik, Türk dış politikası ve özellikle de azınlıklar üzerine çalışıyor. Ekim 2004’te, Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu üyesi olarak, çok yönlü saldırılara ve hakkında dava açılmasına yol açan “Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Raporu”nu yazdı. Temmuz 2007’de, sivil toplumun İstanbul’dan “bağımsız sol aday”ı olarak katıldığı seçimlerde oyların bölünmesi üzerine başarısız oldu. Agos ile Radikal İki’de, Bodrum’daki matrak şeylerden Türk iç ve dış politikasına kadar çeşitli konularda haftalık yazılar yazıyor. Çeşitli dillerde yayımlanmış yetmiş kadar akademik makalesi var. Türkiye’de sırayla şu kitapları basıldı: Azgelişmiş Ülke Milliyetçiliği-Kara Afrika Modeli; Türk-Yunan İlişkilerinde Batı Trakya Sorunu; Atatürk Milliyetçiliği-Resmî İdeoloji Dışı Bir İnceleme; Kenan Evren’in Yazılmamış Anıları (2 cilt); Nerde O Eski Mahpushaneler; Devlet Devlete Karşı; Kalkık Horoz-Çekiç Güç ve Kürt Devleti; Yunanistan’ın Lozan İhlalleri; Küreselleşme ve Azınlıklar; Türk Dış Politikası-Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar (Ed.) (1919-1980, 1980-2001, 2001-2012 olarak 3 cilt); Dalavera Memet’in Bodrum Tarihi (Feyhan Görgün’le birlikte); Enişte Gözüyle Bodrum; Türkiye’de Azınlıklar-kavramlar, Teori, Lozan, İç Mevzuat, İçtihat, Uygulama; M.K. Adlı Çocuğun Tehcir Anıları-1915 ve Sonrası (yay. haz.); Türkiye İnsan Hakları Bilançosu-2006 İzleme Raporu; Türkiyeli Kürtler Üzerine Yazılar (yay. haz. Ülkü Özen), Türkiyeli Gayrimüslimler Üzerine Yazılar (yay. haz. Ülkü Özen), Türk Yargısı ve Adaleti Üzerine Yazılar (yay. haz. Ülkü Özen); Kürt Barışında Batı Cephesi - “Ben Ege’de Akilken...”. Yurt dışında yayımlanmış kitapları: M.K., Récit d’un déporté arménien-1915 (Editions Turquoise, Fransa); Turkish Foreign Policy 1919-2006 (Ed.) (The University of Utah Press, ABD).