Çanakkale'den Filistin Cephesi'ne

Kayseri’nin Everek (Develi) kazasında doğan Yüzbaşı Sarkis Torosyan 1914 yılında Harbiye Topçu Okulu’nu bitirdi. Önce, Osmanlı Ordusu tarafından Almanya’da Krupp fabrikasında staja yollandı. Daha sonra, Çanakkale Cephesi’ndeki Ertuğrul Tabyası’na komutan olarak atandı. Düşman donanmasının 19 ve 25 Şubat 1915 tarihlerindeki saldırılarına karşı askerleriyle birlikte kahramanca direnen Torosyan, 18 Mart 1915 günü Rumeli Hamidiye Tabyası’nda savaştı ve ağır yaralandı. Harbiye Nazırı Enver Paşa tarafından takdirname ve “Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye Harp Madalyası” ile ödüllendirildi. Rütbesi de üsteğmenlikten yüzbaşılığa yükseltildi.

Çanakkale’de Alçıtepe Savaşları’na 8. Tümen’in Topçu Taburu komutanı olarak katılan Yüzbaşı Torosyan, daha sonra Makedonya, Romanya, Irak ve Filistin cephelerinde savaştı. Harbiye Nazırı Enver Paşa’nın Osmanlı Ordusu’nda savaşan Ermeni subay ve askerî doktor ailelerinin tehcir edilmemesi konusundaki kesin emirlerine rağmen, Develi’nin İttihatçı Kaymakamı Salih Zeki Bey, Yüzbaşı Torosyan’ın ailesini Suriye çöllerine sürdü. 1917 yılında kız kardeşi Bayzar’ı Suriye’deki kamplarda bulan Torosyan, ailesini öldürenlerden intikam almak amacıyla 19 Eylül 1918 günü saf değiştirerek Arap isyanına katıldı. Madalya sahibi “savaş kahramanı” iken, bir günde “vatan haini” oldu. 1920 yılında ise ABD’ye göç etti.

Çanakkale’den Filistin Cephesi’ne, resmî tarihimizin Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ordusu’nda savaşan Ermeni subaylarla ilgili suskunluğunu bozacak bir kitap. İstanbul Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Ayhan Aktar’ın giriş yazısıyla...