1 Ekim 1791’de Rusya’nın Ufa şehrinde doğdu. Oranburg Guberniya’daki Novo-Aksakovka adlı aile malikânesinde büyüdü ve orada ömrü boyunca sürecek doğa sevgisini kazandı. Küçük yaşlarda Keraskov’un Rossiada’sı ve Sumarokov’un trajedilerini okudu. Kazan Jimnasyumu’nu bitirdikten sonra 1805’de Kazan Üniversitesi’ne kaydoldu. 1807’de üniversiteyi bırakıp St. Petersburg’a yerleşti ve devlet memuriyetine girdi. 1811’de devlet memuriyetinden ayrılıp Moskova’ya yerleşti ve 1812’de ilk imzasız şiirini yayımladı. 1820’lerin ilk yıllarında çevirileri, edebiyat eleştirileri ve makaleleriyle edebiyat çevrelerinin dikkatini çekti. 1827’de Moskova Sansür Komitesi’ne seçildi. 1832’de sarhoş polislerle ilgili bir hicvin yayımlanmasına izin verdiği için Komite’den çıkartıldı. 1833’te müfettiş olarak tekrar memuriyete girdiyse de 1838’de memuriyetten temelli ayrıldı. 1832’de Gogol’le tanıştı; 1830’lar ve 1840’larda Gogol’le ahbaplığına dair tuttuğu notlar ve ikilinin mektuplaşması Aksakov’un ölümünden otuz yıl sonra 1890’da yayımlandı. 1834’te Gogol’ün etkisi altında ilk gerçekçi öyküsü Kar Fırtınası’nı yazdı. 1840’ta kendisine Rusya çapında şöhret kazandıran kitabı Aile Kroniği’ni yazmaya başladı. Balıkçılık Üstüne Notlar (1847) ve Orenburg Vilayeti’ndeki bir Avcının Notları (1852) ile Turgenyev ve Gogol gibi büyük Rus yazarlarının takdirini topladı. 1858’de yayımlanan Çocukluk Yılları adlı yapıtı Rus yazın dünyasında gerçekçiliği ile büyük yankı uyandırdı. Edebiyat eleştirileri ve Rus soyluluğunun gündelik yaşamını betimleyen yarı-otobiyografik anlatılarıyla 19. yüzyıl Rus kültürüne damgasını vuran Sergey Aksakov, 12 Mayıs 1859’da Moskova’da vefat etti.
