28 Ekim 1818’de, Rusya’nın Oryol şehrinde doğdu. 1833 yılında Moskova Üniversitesi’ne girdi. Ertesi yıl babasını kaybetti ve kaydını St. Petersburg Üniversitesi’ne aldırdı. 1838-1841 yılları arasında Berlin Üniversitesi’nde eğitim gördüğü dönemde birçok araştırmacı, filozof ve edebiyatçıyla arkadaş oldu. 1842 yılında gayri meşru bir çocuğu olan Turgenyev, aynı yıl yüksek lisans tezini tamamladıysa da üniversitede bir kürsü edinemedi. Ertesi sene İçişleri Bakanlığı’nda işe başladı, “Paraşa” adlı şiiri yazdı ve bu sayede Belinski gibi edebiyatçılarla tanışıp, edebiyat çevrelerine girmeye başladı. 1844’te ilk öyküsü “Andrey Kolosov” yayımlandı. Ertesi yıl bakanlıktaki görevinden istifa etti. “Hor ve Kaliniç” adlı öyküsü 1847 yılında Sovremennik’te (Çağdaş) yayımlandı. 1850’de annesini kaybetti, Lüzumsuz Bir Adamın Günlüğü ve Köyde Bir Ay eserlerini kaleme aldı. 16 Nisan 1850’de Gogol’ün ölümü üzerine yazdığı bir yazıdan sonra aynı yıl yayımlanan Avcının Notları eserinin de etkisiyle tutuklandı ve bir ay hapiste kaldıktan sonra Spasskoe’ye sürüldü. 1856’da ilk romanı Rudin, Sovremennik’te yayımlandı. Bu dönemde yurt dışına seyahat etmeye başlayan Turgenyev, Paris, Berlin, Londra gibi şehirleri dolaştı. 1859’da Asilzade Yuvası yayımlandıktan sonra ertesi yıl Arefe ve İlk Aşk’ı kaleme aldı. Babalar ve Oğullar’ın baş karakteri olan Bazarov’u bu dönemde düşünmeye başlasa da, roman 1862’de yayımlandı. Bu dönem Rusya’dan uzaklaşıp sırasıyla Baden-Baden, Londra ve Bougival’de yaşadı. 1867’de Duman’ı, 1870’de Bozkırda Bir Kral Lear’ı, 1872’de Bahar Seli’ni, 1877’de ise Ham Toprak’ı yazdı. Fransa’da yaşadığı dönemde Gustave Flaubert, George Sand, Émile Zola, Alphonse Daudet, Edmond de Goncourt ve Henry James’le arkadaşlık etti. 1879’da Rusya’yı ziyaret etti ve coşkuyla karşılandı. Aynı yıl Oxford Üniversitesi’nden fahri doktora aldı. Ertesi sene Moskova’daki Puşkin anıtının açılışında bir konuşma yapan Turgenyev, 3 Eylül 1883 günü Bougival’de öldü.