Köklü bir aristokrat aileden gelen Binbaşı Sergey Livoviç Puşkin ve Etiyopyalı bir prensin kızı olan Nadejda Osipovna Puşkina’nın oğlu olarak 26 Mayıs 1799 günü Moskova’da dünyaya geldi. Küçük yaşlarından itibaren 17 ve 18. yüzyılın Fransız edebiyatına merak sardı. 1811’de St. Petersburg yakınlarında Tsarskoye Selo’daki liseye yazıldı. İlk şiirleri 1814 yılında Vestnik Evropy’de (Avrupa Habercisi) yayımlandı. 1817’de liseden mezun olup hariciyede bir makama atanana kadar birçok ünlü şair, tarihçi ve edebiyatçıyla yakın ilişki kurdu ve St. Petersburg’un en yenilikçi edebi çevresi olan Arzamas’a katıldı. 1820 yılının Temmuz ayında İmparator I. Aleksandr’ın emriyle, halkı ayaklandırmaya çalışan tavırları nedeniyle tutuklandı. Aynı dönemde yayımlananan Ruslan ve Ludmila’yla büyük övgüler topladı. 1820’de Rusya’nın güneyinde Yekaterinoslav (bugünkü Dnipropetrovsk), Kişinev ve Odessa’ya sürgün edildi. 1823’te manzum romanı Yevgeni Onegin’i yazmaya başladı. “Çingeneler” şiirini yazdığı 1824’te devlet görevine son verildi ve ailesinin Mihailovskoye’deki toprağına iki yıl sürgüne gönderildi. 1825’te ilk manzum oyunu Boris Godunov’u tamamladı. 1826’da çar I. Nikolay tarafından azat edildi ve Moskova’ya dönmesine izin verildi. Aynı yıl Aleksandr Puşkin’in Şiirleri’nin ilk kısmı yayımlandı. Ertesi yıl, büyük büyükbabası Abram Hannibal’in hayatını ve başarılarını konu ettiği Büyük Petro’nun Mağribi romanına başladı; ancak bitiremedi. 1828’de müstehcen şiiri “Gavriliyada” yüzünden kötü şöhreti arttı. 1829’da Gürcistan ve Kafkaslar’a seyahat etti ve izlenimlerini Erzurum Yolculuğu’nda anlattı. Rus Edebiyatını Sevenler Derneği’ne üye oldu. 1830’da kâğıt üreticisi zengin bir ailenin kızı olan Natalya Nikolayevna Gonçarova’yla nişanlandı. Bu dönemde Yevgeni Onegin’i yazmayı bitirdi; Küçük Tragedyalar’ı tamamladı (Pinti Şövalye, Mozart ve Salieri, Taştan Konuk, Veba Sırasında Şölen); Kolomna’daki Küçük Ev’i, Papaz ve Uşağı Balda’nın Hikâyesi’ni ve otuzun üzerinde lirik şiiri kaleme aldı. 18 Şubat 1831’de Natalya Gonçarova’yla evlendi. Çar Sultan Masalı’nı yazdı. İmparatorun emriyle Puşkin’e hariciyede tekrar yıllık maaşı olan sembolik bir makam verildi ve resmî tarih yazarı olarak atandı.1832’de kızı Mariya dünyaya geldi. Rusalka oyununu yazdı ve Rus Akademisi’ne kabul edildi.1833’te Yevgeni Onegin kitap olarak yayımlandı. Oğlu Aleksandr doğdu. Pugaçov Ayaklanmasının Tarihi’ni yazdığı sırada gereken araştırmalar için Orenburg ve Kazan bölgelerine seyahat etti. Balıkçı ve Altın Balığın Masalı’nı, ünlü şiiri Bronz Süvari ve kısa hikâyesi Maça Kızı’nı yazdı. 1834’te çarın maiyetine atandı. Aynı yıl, Shakespeare’in Kısasa Kısas oyunundan uyarladığı Andjelo yayımlandı ve I. Petro’nun hükümdarlığını anlatacak bir araştırmaya başladı; bu çalışmasını tamamlayamasa da notları toplanarak ölümünden yüz yıl sonra yayımlandı. 1835’te ikinci oğlu Grigoriy dünyaya geldi. 1836’da Sovremennik (Çağdaş) dergisinin editörlüğüne getirildi; burada tarihi romanı Yüzbaşının Kızı yayımlandı. 29 Mart’ta annesini kaybetti. Dördüncü çocuğu Natalya 23 Mayıs’ta doğdu. 1837’de aynı zamanda Natalya’yla da flört eden Natalya’nın kız kardeşinin eşi Baron Georges d’Anthès’e meydan okudu. Düello sırasında ağır yaralandı ve 10 Şubat'ta hayatını kaybetti. Başkentte huzurun bozulmasından korkan çarın emriyle Puşkin’in naaşı, ailesinin Mihailovskoye’deki topraklarına yakın olan Sivyatogorskiy Manastırı’na geceleyin gönderildi. Manastırda annesinin yanına gömüldü.
