Markopaşa

Bir Mizah ve Muhalefet Efsanesi

Markopaşa gazetesi, Türkiye`nin mizah ve muhalefet tarihinde emsali görülmemiş bir örnektir. Kısa yayın ömründe, son demlerindeki Tek-Parti yönetimini sallayan Markopaşa, sözünü esirgemeyen keskin tavrıyla gerçek bir `tabu-yıkıcı` misyonu üstlenmiştir. `Söylenmeyip söyleyen` bu açık sözlü mizahi muhalefetiyle, inanılmaz satış başarılarına ulaşmıştır. Karşılığını, emsali yine zor gürünür bir baskıyla almıştır. Markopaşacılar: Baskılar, tehditleri, birbiri ardına gelen davalar, cezalar, hem gazeteyi hem çıkaranların hayatını mahvetmiştir. Bu baskıların bir sonucu da, Markopaşa`nın bir yığın değişik isimle hem devamlarının hem de alternatiflerinin ve karşıtlarının yayımlanmasıdır. Markopaşa`nın etrafındaki tartışmalar, Türkiye`de sol muhalefetin biçimlenmesinde ve iç mücadelelerinde de önemli rol oynar. TKP ile TKP`ye muhalif akımların itişmesi, Markopaşa macerasının fasıllarından birisidir. Bu maceraya dair fasılların bir diğeri de, Türkiye`de antikomünizmin `coşkunlaşması`nda yeni bir merhale olmasıdır. Olanca yerliliğiyle, özgünlüğüyle, `kökü dışardalık` suçlamasının belki de ilk muhatabıdır Markopaşa! Markopaşa`nın başdöndürücü bir başarıyla ve baskılarla dolu öyküsünde hararetli içi kavgalar da önemlidir. Birçok önemli ismin yanı sıra Rıfat Ilgaz`ın Mim Uykusuz`un, Orhan Erkip`in de değişik biçimlerde dahil olduğu Markopaşa içi hadiselerde tabii başrolde Sabahattin Ali, Aziz Nesin ihtilafı vardır. Türkiye`de Çizgi Roman`ın yazarı Levent Cantek, yakın dönem politika ve kültür tarihimizin bu önemli vakasını titiz bir incelemeyle ele alıyor.